Wat is het verschil tussen de menopauze en de overgang?

Veel mensen weten niet het verschil tussen de overgang en menopauze. Er zit een verschil in de betekenis tussen deze twee begrippen.

Wat is de menopauze?

Dit is de laatste menstruatie en het absolute einde van de vruchtbare periode van een vrouw. Meestal weet je dit een jaar later, omdat de kans dat er dan nog ineens een ongesteldheid optreedt zeer klein is. De oorzaak hiervan is dat de voorraad van eicellen (Graafse follikels) die nog een cyclus kunnen genereren opraakt (natuurlijke oorzaak) of een medische ingreep waarbij de vrouw in de overgang gebracht is.

Wat is de overgang?

Hiermee worden de jaren rond de menopauze bedoeld (premenopauze, menopauze, postmenopauze), waarin de hormonen naar balans aan het zoeken zijn met soms bijbehorende symptomen.

Bij veel vrouwen verandert bij het verstrijken der jaren het menstruatiepatroon. De cyclus wordt steeds korter, omdat de progesteronfase minder goed functioneert (luteale fase). Hierdoor wordt de kans op spontaan zwanger worden steeds kleiner en de klachten van oestrogeendominantie groter. Deze periode van een kortere cyclus kan gevolgd worden door een beduidend langere cyclus, omdat er dan voor het eerst cyclussen worden overgeslagen en de vrouw van vruchtbaar naar onvruchtbaar gaat. (1). Hier beginnen de eerste overgangsklachten vaak merkbaar te worden en deze kunnen ook na de menopauze aanhouden tot de hormonale rust wederkeert.

Download online hormoontest

Hoe lang duurt de overgang?

Gemiddelde overgangsklachten zijn gedurende een periode van vier jaar optreden, maar dit kan ook langer kan duren.

Wanneer begint de overgang?

De normale leeftijd waarop de menopauze intreedt tussen 45 en 56 jaar is en het gemiddelde 51 jaar. Wanneer je voor je veertigste jaar in de overgang komt, dan wordt dit vervroegde overgang genoemd of premature ovariële insufficiëntie (POI). Een oude minder gebruikte term hiervoor is prematuur ovarieel falen (POF).

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van de overgang?

Ten eerste wordt tijdens de menopauze de oestrogeen en progesteron lager, maar dit niveau is nog niet stabiel. De schommelingen in oestrogeenlevels veroorzaken klachten.

Progesteron daalt relatief nog meer dan oestrogeen, omdat progesteron na de eisprong piekt en de eisprong niet meer plaatsvindt na de menopauze (2). Er is dus nog steeds sprake van oestrogeendominantie met de bijbehorende symptomen.

Progesteron wordt dus nauwelijks meer aangemaakt in de eierstokken, maar nog wel een klein beetje in de bijnier. Oestrogeen wordt nog wel een beetje aangemaakt in de ovaria, maar heeft naast de bijnier ook nog het vetweefsel om bij te springen in de aanmaak. In de overgangsjaren kunnen er dus klachten zijn van hormoontekort, hormonen die onderling uit balans zijn en schommelingen van hormonen. Na de overgang die helaas soms erg lang kan duren zijn klachten van de hormoonschommelingen grotendeels voorbij.

Wat zijn opvliegers?

Opvliegers zijn typische overgangsklachten die veroorzaak worden door hormoonschommelingen. Schommelingen in oestrogeen kan zorgen voor een verhoogde temperatuurgevoeligheid door veranderingen in het temperatuurcentrum (warmtecentrum) in de hersenen. Hier kan een plotseling gevoel van hitte en (nacht)zweet door ontstaan, wat maximaal drie minuten duurt en tussen 1 en 20 keer per dag kan voorkomen. Dit zijn opvliegers. Ook is er bij opvliegers sprake van vaatverwijding en verhoogde hartfrequentie waardoor het gezicht, de nek en de hals rood kunnen worden van kleur. Ongeveer tachtig procent van de vrouwen krijgt er mee te maken.

3 tips:

1. Blog: “Welke testen met betrekking tot de overgang bestaan er?”
2. Blog: “Wat is het beste middel tegen overgangsklachten?”
3. Blog: “Wat is de beste behandeling van overgangsklachten?”