Migraine aanval

Hieronder tref je een duidelijk overzicht van de migraine symptomen per fase. Daarnaast lees je algemene- en specifieke tips voor de cyclus afhankelijke migraine aanval.

Wat is een migraine aanval?

Migraine is een aandoening op hersenniveau (chronische hersenziekte) waarbij een hoofdpijnaanval(len) in combinatie met misselijkheid en overgevoeligheid voor licht, geluid en/of geur. Daarnaast kan ook een aura (uitvalsverschijnselen) voorkomen.(1)

Hoe lang duurt een migraine aanval?

De waarschuwingsfase is vaak kort, de hoofdpijnfase en andere gevolgen kunnen variëren van een paar uur tot een paar dagen en de herstelfase van een paar dagen tot meer dan een week.

Download online hormoontest

Welke soorten migraine aanvallen zijn er?

Het lijkt me goed om onderscheid te maken tussen cyclusafhankelijke migraine en migraine die op iedere willekeurige dag kan ontstaan. Mijn visie op het ontstaan van migraine is: een verstoring van de bloeddruk en neurotransmitterwerking in het hoofd. Bloeddruk in het hoofd en neurotransmitters hebben invloed op elkaar. Maar in wetenschappelijke zin is hier het laatste woord nog niet over gesproken.

1 Niet- cyclusafhankelijke migraine

Bij niet- cyclusafhankelijke migraine kan de aanval op ieder willekeurig moment van de maand plaatsvinden. Deze vorm van migraine komt zowel bij mannen als vrouwen voor.

2 Hormonale migraine

Veel vrouwen hebben last van ‘hormonale migraine’ of ‘menstruele migraine’. Deze migraine ontstaat bij sterke hormoonwisselingen. Meestal gaat dit om een sterke verandering in de vrouwelijke hormonen zoals bij een oestrogeendaling in de cyclus of tijdens de overgangsjaren. In de maandelijkse cyclus gebeurt dit een beetje in de dagen rond de eisprong (dag 14) en voor de menstruatie is er een sterke hormoondaling. Als oestrogeen daalt, daalt ook het level van serotonine in het hoofd en de bloeddruk (vaatverwijding). Dit verhoogt de kans op het ontstaan van migraines.

Hieronder leg ik de focus op hormonale migraine, maar er zijn ook veel overeenkomsten met de “gewone” migraine waardoor tevens in dit geval veel informatie bruikbaar kan zijn.

Aanvallen zonder hoofdpijn: oogmigraine

Niet iedereen krijgt hoofdpijn. Een voorbeeld hiervan is oogmigraine. De verschijnselen blijven dan bij een aura en worden niet gevolgd door hoofdpijn (migraine accompagnée).

Wat zijn de oorzaken van hormonale migraine?

Nu is het natuurlijk de vraag waarom de ene vrouw wel last heeft van migraines op deze momenten in de cyclus en de ander niet. Een bekend fenomeen dat hiermee samenhangt is een teveel aan oestrogenen, bekend als oestrogeendominantie. Bij een hoog oestrogeenlevel kunnen de dalingen in oestrogeen veel groter zijn en dit verhoogt mogelijk de kans op hormonale migraine (1).

Bekende oorzaken van een teveel aan oestrogeen zijn:

• Een hoog vetpercentage, waardoor er meer oestrogeen in het vetweefsel aangemaakt wordt.
• Veel belasting aan chemische stoffen die op oestrogeen lijken uit bijvoorbeeld plastics en bestrijdingsmiddelen, de zogenaamde xeno-oestogenen.
• Slechte leverwerking (door bijvoorbeeld een ‘lekkende darm‘, hoge alcoholconsumptie, cafeïne inname, en/of belasting met chemische stoffen).

Daarnaast bestaan er voor migraine allerlei persoonlijke triggers zoals weerwisselingen, warmte en luchtdrukveranderingen, wisselende stressbelasting, onregelmatige slaap, lichtflitsen en nog veel meer.

Wat zijn de symptomen/ kenmerken per fase?

Bij een migraine aanval zijn er een aantal fases achter elkaar te onderscheiden (2), (3).

Waarschuwingsfase

• Overgevoeligheid voor allerlei prikkels zoals geur, licht en geluid
• Veranderde eetlust en hevige trek in bepaalde voedingsmiddelen
• Onrustig slapen
• Rusteloosheid.

Aurafase

• Een soort van bliksems, vlekken en/of sterretjes die acuut het gezichtsveld belemmeren
• Gezichtsvelduitval
• Tintelingen, doof gevoel of uitval van arm, been, gezichtsdelen.

Hoofdpijnfase

• Hevige zware hoofdpijn soms aan 1 kant van het hoofd of beide (kan een paar uur tot dagen aanhouden)
• Sterke misselijkheid, je ziekt voelen en braken
• Stijve nek
• Onrustige darmen
• Sterke overgevoeligheid voor licht en geluid.

Herstelfase (postdrone fase)

• Leeg gevoel
• Vermoeidheid
• Slechte concentratie
• Geprikkeldheid.

Oplossingen om de aanval te stoppen

Tips die om een hormonale migraine aanval te voorkomen of te verlichten werken lang niet voor iedereen en het is dus een zoektocht wat voor jou werkt. Als een migraine aanval zich al heeft ingezet is het moeilijk invloed uit te oefenen op het verloop. De tips hieronder zijn vooral gericht op het voorkomen van een migraine aanval en het verminderen van de frequentie van de aanvallen.

De tips bij andere soorten migraine staan bij algemene remedie.

A) Wat doet de arts?

De arts kan voor de behandeling van cyclus afhankelijke migraine voorstellen het oestrogeen aan te vullen in de menstruatieweek of stopweek als de pil gebruik wordt. Soms wordt aangeraden de pil door te slikken of te switchen naar een hormoonspiraal. Naast hormonale beïnvloeding  zijn er ook allerlei medicijnen om de aanvalsklachten te onderdrukken zoals pijnstillers (ibuprofen, paracetamol), bloedvatverwijdende middelen (bloeddrukverlagers, betablockers) of andere symptoombestrijdende oplossingen zoals Imigran. Deze medicijnen worden ook bij niet-hormonale migraine voorgeschreven.

B) 6 tips voor jezelf

De vrouwelijke hormonen gunstig beïnvloeden met de levensstijl die er op gericht zijn om oestrogeendominantie te verminderen. Deze tips gelden ook voor niet cyclus afhankelijke migraine.

1) Trage schildklier verbeteren
Ook bij een te traag werkende schildklier kan migraine ontstaan. De schildklier heeft invloed op de vrouwelijke cyclus, op het serotoninelevel, soepelheid van spieren en de doorbloeding van het hoofd (4).

2) Bepaalde voeding laten staan 
Ook kan voeding een trigger zijn op het ontstaan van migraine. Sommige voedingsbronnen hebben namelijk invloed op neurotransmitters (serotonine), kunnen zelf een neurotransmitterachtige werking hebben en de bloeddruk beïnvloeden.

Voedingsmiddelen waarvan ik in de praktijk zie dat ze het ontstaan van migraine kunnen uitlokken zijn voedingsmiddelen die gluten en caseïne bevatten, chocolade (theobromine en tryptofaan), alcohol, cafeïne- en theïnebevattende dranken, en toevoegingen aan levensmiddelen zoals glutamaten (E621,smaakversterkers), sulfiet en nitriet (6).

Ook bepaalde (oude) kaassoorten lijken uitlokkers. Daarnaast is het vaak van belang dat het “lekkende darmsyndroom” (hyperpermeabele darm) voorkomen of verholpen wordt (7), (8), (9). Een schommelende bloedsuiker die voorkomt bij insulineresistentie en vasten kan ook meespelen (10), (11). Bij overgewicht (metabool syndroom) (12) en veel laaggradige ontstekingen op de vaatwand komt vaker migraine voor (13).

Op het gebied van voeding is het echt een zoektocht omdat het individueel sterk kan verschillen waar de hersenen op reageren.

NB Ook nicotine uit sigarettenrook beïnvloedt neurotransmitters en kan soms migraine veroorzaken.

3) Stress reduceren
Ook stress heeft invloed op neurotransmitters, de bloeddruk in het hoofd en spierspanning. Vaak treden migraines op bij het ontspannen na stress (minder dan tijdens de stress zelf). Naast algehele stressreductie kan ook magnesiumcitraat helpen (200mg in de morgen, 400mg in de avond). Magnesium helpt spieren (in de nek) ontspannen. Slecht slapen heeft daarnaast ook een negatieve invloed (14).

4) Werk aan je trauma’s 
Ook hoofd-, kaak- en nektrauma’s liggen vaak aan de basis van migraines. Hierbij kan een goede chiropractor of osteopaat soms uitkomst bieden (15). Let ook op verstandskiezen die problemen geven. Het is soms onduidelijk of het ontstaan of de verergering van nekklachten de oorzaak of een gevolg van migraine zijn.

5) Let op bij koud naar warm
Ook sterke temperatuurswisselingen beïnvloeden de vaten in het hoofd (16). Er zijn mensen die met warme douches afgewisseld met koud water soms een migraineaanval kunnen  verminderen. Luchtvochtigheidsveranderingen kunnen ook migraine uitlokken (17).

6) Drink voldoende water
Vochttekort moet ook voorkomen worden (18).