Bijnieruitputting bestaat niet
Auteur: Ir. Ralph Moorman | Reacties:
Is een bijnieruitputting onzin of bestaat het wel? Ik leg je graag uit waar de misverstanden ontstaan bij dit onduidelijke begrip.
Verwarring op 2 fronten
De laatste jaren lees ik regelmatig artikelen en blogs waarbij geïnsinueerd wordt dat bijnieruitputting niet bestaat. Dit levert veel verwarring op, waardoor regelmatig dit soort teksten in mijn inbox terecht komen en mij gevraagd wordt om reactie omdat ik de term bijnieruitputting vaak gebruik. Wanneer ik deze artikelen lees kom ik iedere keer tot dezelfde twee opties. Bijnieruitputting bestaat wel, maar:
- De schrijver weet niet wat bijnieruitputting is en verwart dit met de ziekte van Addison of bijnier insufficiëntie. Dit zie ik veel in de medische wereld, omdat de term niet in de mediche opleidingen en protocollen te vinden is. Dit is logisch, want bijnieruitputting is geen medisch probleem.
- De schrijver vindt dat de ingeburgerde term bijnieruitputting eigenlijk niet de juiste naam is, en zet zich hiertegen af (discussie over het fysiologische mechanisme). Zoals je hieronder zult lezen heeft diegene wel een punt, maar een nieuwe naam verzinnen en mainstream laten worden is echt ondoenlijk. Als dat zo is moet ook de naam ‘lekkende darm syndroom’ veranderd worden in hyperpermeabele darm, en wat gaan we doen met diabetes insipidus wat immers niets met de bloedsuiker te maken heeft. Zoals je ziet is daar geen beginnen aan. Wat wel van belang is is een goede voorlichting over wat de termen inhouden.
Bijnieruitputting is een verzamelnaam
Bijnieruitputting is een verzamelnaam voor klachten die kunnen ontstaan bij chronische stress. Het is een syndroom wat betekent dat de symptomen vaak samen voorkomen, maar dat er niet een eenduidige oorzaak of overduidelijk mechanisme is aan te wijzen.
Over de term bijnieruitputting is veel discussie, omdat het lijkt alsof de oorzaak in de naam verscholen zit, of te wel een onderfunctie van de bijnieren vanwege overbelasting. Een onderfunctie van de bijnieren staat is het medische circuit bekend als bijnier insufficiëntie of de ziekte van Addison. De ziekte van Addison is echter heel wat anders dan bijnieruitputting. Door een auto-immuun ziekte worden de bijnieren (bijnierschors) aangetast waardoor zij niet goed meer functioneren en onvoldoende bijnierhormonen produceren zoals cortisol en aldosteron.
Ook door een probleem met de hypofyse kan de aanmaak van bijnierhormonen verminderen. Dit zijn medische problemen dus waarbij medicatie voorgeschreven wordt of behandelingen toegepast.
Suboptimale respons van het lichaam
Bij bijnieruitputting lijkt er echter iets heel anders aan de hand te zijn. De bijnieren doen het namelijk prima bij provocatietesten in het ziekenhuis (bijvoorbeeld door toedienen van bijnierschors stimulerend hormoon of het inzetten van een sterke bloedsuikerdaling).
Ook kan de totale aanmaak van cortisol in 24 uur nog prima zijn. Wat er echter gaande lijkt te zijn is een suboptimale respons van het lichaam op prikkels zoals stress, ontsteking en dagritme, wat voor de kenmerkende symptomen zorgt.
Naast een symptomencheck is er een test die gebruikt wordt om bijnieruitputting aannemelijk te maken, namelijk de cortisol dagcurve speekseltest. Bij bijnieruitputting is in de ochtend de cortisol aan de lage kant en in de avond vaak wat aan de hoge kant. De bijnieren zijn dus zeker niet kapot, maar doen wat anders dan gewenst. Het is dan ook geen acuut gevaarlijke situatie, maar het kan vervelende symptomen geven die je levenskwaliteit flink verminderen.
Mechanisme onder het syndroom
Het mechanisme dat onder het syndroom van bijnieruitputting ligt is nog niet helemaal opgehelderd en het is niet duidelijk of het aan de bijnierschors ligt, of er slecht werkende receptoren van bijnierhormonen op en in de cellen zijn of dat het ligt aan het overbelaste zenuwstelsel dat de bijnier niet goed aanstuurt.
Wat we wel weten is dat een verzameling symptomen is die veel voorkomt bij chronische stress belasting, en dat we er met een brede leefstijlaanpak zoals de hormoonfactor veel aan kunnen doen.
Deel de blog op:
Over de schrijver
Ir. Ralph Moorman is ingenieur levensmiddelentechnologie en specialist op het gebied van voeding en hormonen. Op de Wageningen Universiteit heeft hij veel geleerd over voeding en zich vervolgens verdiept in de relatie van voeding tot ons hormoonsysteem. Moorman zelf geeft leefstijladvies omtrent zijn vakgebied en werkt samen met endocrinologen en andere artsen om tot het beste resultaat te komen. Hij schreef 3 boeken over dit onderwerp en is daarnaast docent bij de opleiding Trainer Hormoonfactor.
Gratis hormoon test!
Download gratis het e-book "breng je hormonen in balans" (tevens aanmelding voor mijn nieuwsbrief)