Overgewicht kan de oorzaak zijn van acne en cellulite

Insulineresistentie en overgewicht is extra belangrijk in relatie tot de vrouwenklachten acne, cellulite en PCOS.

Vrouwenklachten door insulineresistentie

Een leefstijlthema dat de kans op vrouwenklachten aanzienlijk kan verhogen is insulineresistentie. Vaak wordt dit veroorzaakt door overgewicht ofwel metabool syndroom. Metabool syndroom wordt ook wel de Westerse ziekte genoemd, waarbij naast overgewicht een hoge bloedsuiker, bloeddruk en cholesterol veel voorkomende symptomen zijn.

Door een ongezonde leefstijl waarbij overgewicht ontstaat, teveel snelle koolhydraten en suikers gegeten worden, te weinig bewogen wordt en veel stress en ontstekingen zijn kunnen de receptoren voor het hormoon insuline minder gevoelig worden. Hierdoor wordt er vaak te veel insuline aangemaakt door de alvleesklier om de bloedsuiker niet te hoog op te laten lopen.

Acne door verhogen van talgaanmaak

Deze hoge insulinespiegels verhogen ook de testosteronwerking, omdat het transporteiwit SHBG wordt verlaagd door insulineresistentie.  Hierdoor komt er meer testosteron in vrije vorm terecht (vrij testosteron), wat de werkzaamheid vergroot (2). Dit kan bijvoorbeeld de talgaanmaak verhogen en de kans op acne vergroten.

PCOS in relatie tot testosteron

Bij PCOS ofwel polycysteus ovarium syndroom kan soms de testosteron zo hoog worden dat er mannelijke kaalheid en overbeharing optreedt. PCOS is sterk geassocieerd met insulineresistentie. Meestal hebben vrouwen met PCOS ook metabool syndroom, maar er zijn ook slanke vrouwen met PCOS ofwel ‘lean PCOS’. Opvallend is dat vrouwen met ‘lean PCOS’ meestal ook insulineresistentie hebben wanneer de insulinegevoeligheid wordt onderzocht met de Homa-Ir test. Insulineresistentie wordt bij ‘lean PCOS’ waarschijnlijk niet veroorzaakt door overgewicht, maar door aanleg, stress en veel (laaggradige) ontstekingen in het lichaam.

Meer oestrogeen, meer kans op cellulite

Overgewicht kan hormonaal nog meer veranderingen te weeg brengen. In vetweefsel zit het enzym aromatase dat helpt met het aanmaken van oestrogeen. Hoe hoger het vetpercentage hoe meer aromatase de vrouw heeft. Overgewicht verhoogt dus oestrogeen. De kans op bijvoorbeeld cellulite wordt dan groter, omdat oestrogeen het vaak verergert.

Voorkomen van bloedsuikerdips

Insulineresistentie is een multifactorieel probleem, dat niet alleen wordt veroorzaakt wordt door het eten van veel suikers en snelle koolhydraten. Het is juist eerder andersom. Wanneer insulineresistentie ontstaat, dan wordt snelle bloedsuikerstijging een probleem. Wanneer je dan toch iets zoets eet, dan wordt de bloedsuiker tijdelijk te hoog, gevolgd door een dip door overcompensatie middels een overdosis insuline die wordt vrijgegeven. In die bloedsuikerdip voelt men zich moe, wankel en is er neiging tot het snaaien van zoete snacks om de bloedsuiker weer op te hogen. Daarom zijn voedingspatronen die de bloedsuiker niet snel laten stijgen populair, omdat deze makkelijker vol te houden zijn wanneer je insulineresistentie hebt door het uitblijven van bloedsuikerdips.

Download online hormoontest

Zowel door genetische aanleg als een slechte leefstijl

Insulineresistentie heb je zeker niet alleen te danken aan je genetische aanleg. Het wordt vooral als een leefstijlziekte gezien, zeker wanneer het de overtreffende trap diabetes type 2 betreft. Receptoren voor insuline kunnen meestal goed herstellen wanneer je gezond gaat leven en er op tijd bij bent. Dit betekent voor de meestal mensen dat het vetpercentage en het stressniveau flink omlaag moet, terwijl er juist meer bewogen en getraind dient te worden. Vooral krachttraining en het vergroten van de spiermassa kan insulineresistentie verminderen.

Om schadelijke te hoge bloedsuikerniveau ’s na de maaltijd te voorkomen hoeft er niet per se een dieet gevolgd te worden dat laag in de koolhydraten is. Wat wel van belang is, is dat de suikers en koolhydraten die men eet niet voor een te snelle bloedsuikerstijging zorgen.

Vezels, eiwitten en vet in de maaltijd zorgen ervoor dat er een rem op de bloedsuikerstijging plaatsvindt door onder andere een vertraging van de maaglediging. Het is dus aan te raden zo vaak mogelijk te kiezen voor vezelrijke koolhydraatbronnen. Wanneer dit niet zo is, voeg dan vezels en een beetje vet en eiwit toe aan de maaltijd. Zo kan een maaltijd met witte rijst door er veel vezelrijke groenten en een stukje vette eiwitrijke vis aan toe te voegen langzaam bloedsuiker verhogend gemaakt worden. Zo verzadigt deze maaltijd lang en ontstaat er geen bloedsuikerdip na de maaltijd. Ook supplementen kunnen bijdragen aan verbeteringen. Chroom en magnesium kunnen ingezet worden voor insulineresistentie in brede zin (3) en bij PCOS zijn er positieve resultaten bekend met inositol (4).