Meer groenten eten is gezond!
Auteur: Ir. Ralph Moorman

Eigenlijk weten we allemaal wel dat groenten eten gezond is. Maar waarom eigenlijk?
Wat zijn groenten?
Een groente is een plant of een gedeelte daarvan. Zo bestaan er bladgroente, knollen, peulvruchten, stengels, wortels en bloemen die je kunt eten.
- Vruchten worden soms ook gezien als groente (vruchtgroenten) en niet als fruit zoals komkommer en tomaat. Voor het verschil tussen groente en fruit zie Wikipedia.
- Veel groenten hebben eerst verhitting nodig om eetbaar te zijn en anderen kunnen direct als rauwkost gebruikt worden.
- Sommige groenten zijn rijk aan zetmeel (koolhydraten) zoals zoete bataat, peulvruchten en de aardappel (soms worden ze vanwege deze reden niet tot groenten gerekend), terwijl andere groenten zeer arm aan calorieën en koolhydraten zijn.
Hoeveel groenten eten per dag
Als ik heb over de behoefte voor volwassenen dat praat je al gauw over 250 gram en liever meer nog. Wanneer ik vrouwen begeleid die specifieke vrouwenklachten hebben die te maken hebben met een niet optimale afbraak van oestrogenen kan ik zelfs 500 gram aanbevelen.
Pluspunten van groenten
Er zijn allerlei voordelen aan het toevoegen van flink wat groenten aan je voedingspatroon. Zo bevatten veel groenten veel voedingswaarde per calorie, terwijl ze behoorlijk goed verzadigen. Dit kan het dus makkelijker maken om af te vallen. Als we het over de voedingswaarde hebben dan gaat dat over vitaminen (A, C), mineralen (foliumzuur, kalium, ijzer en calcium), antioxidanten, vezels en andere nuttige stofjes zoals polyfenolen en carotenoïden. Ook bevatten het veel water.
Ongezonde groenten?
Zoals met alle voedingsmiddelen gaat het er niet alleen om welke gezonde stoffen een voedingsmiddel bevat en in welke hoeveelheid, maar vooral ook of dit voedingsmiddel goed bij je past. Zo kan het zijn dat je bepaalde soorten niet goed verteert, dat je er allergisch op reageert, of dat je er prikkelbaar darmsyndroom van krijgt.
In dat geval kan het zijn dat een soort die normaalgesproken als gezond gekwalificeerd staat voor jou persoonlijk geen optimale keuze is. Voorbeelden van overgevoeligheidsreacties die je kunt hebben is dat je allergisch bent voor soja, problemen hebt met het verteren en verdragen van de nachtschade familie of dat je prikkelbaar darmsyndroom krijgt van soorten die bepaalde vezels bevatten (FODMAPs).
Let op: Aan een onbewerkte soep, salade, smoothie, of omelet van groenten kan ik weinig aanmerken, maar je hebt ook producten op basis van groenten zoals chips, kroket, pizza of sap die weinig met gezondheid te maken hebben.
Mijn top 10 favoriete groenten
- Broccoli
- Venkel
- Tuinkers
- Boerenkool
- Ui
- Knoflook
- Knolselderij
- Andijvie
- Pastinaak
- Aubergine
Seizoensgebonden groenten buiten hun seizoen
Op het gebied van duurzaamheid zijn er overduidelijk nadelen wanneer een groentensoort van de andere kant van de wereld komt. Gezondheidstechnisch hoeft er geen probleem te zijn, behalve wanneer er in het land van herkomst geen goed toezicht is op bijvoorbeeld het gebruik van bestrijdingsmiddelen.
Zelf snijden vs voorgesneden
Voorgesneden groenten worden verpakt in een atmosfeer die zeer zuurstofarm is (gasverpakt met stikstofgas, en/of CO2). In principe is dit een goede manier om de houdbaarheid te vergroten en de voedingswaarde te beschermen. Soms kunnen gesneden groenten zelfs extra gezondheidsvoordelen bieden, omdat de plant als reactie op het snijden extra gezonde stoffen aan gaat maken zoals glucosinolaten.
Diepvriesgroente vs verse groenten
Diepvriesgroenten worden vers ingevroren en daar gaan geen voedingsstoffen bij verloren. Let daarbij wel op dat je onbewerkte varianten kiest, want er zijn ook pakketten in de vriesafdeling te vinden die voorgekruid zijn (met smaakversterkers zoals E621) en soms zelfs saus bevatten.
Inschatten zonder weegschaal
Je dagelijkse portie 400 gram groente kan je ongeveer schatten door 5 vuisten aan vaste groente en 4 open handen aan losse bladgroenten zoals sla en spinazie.
Het bereiden
Groenten kun je op allerlei manieren bereiden zoals wokken (roerbakken), stomen, koken, blancheren, roosteren, grillen en in de oven verhitten. Wanneer je echter lang verhit kunnen er wat antioxidanten en nutriënten hun werking verliezen. Daarnaast is het van belang niet te hoog te verhitten zodat er niet teveel zwarte randen ontstaan. Bij het roerbakken ontstaan gelukkig vrij weinig AGES.
Verbouwen en fermenteren
Erg leuk is het natuurlijk om je groenten zelf te verbouwen en te kweken wanneer je een tuin hebt. Let hierbij wel op of je wel onschadelijke middelen gebruikt tegen bijvoorbeeld bladluizen, want die kun je uiteraard ook binnenkrijgen. Wanneer je een flinke oogst hebt die je langer wil bewaren dan is (naast invriezen) het wecken en fermenteren een mooie en gezonde oplossing.
Jezelf makkelijk maken
- Neem een groente abonnement zodat je er zeker van bent dat je wekelijks de benodigde hoeveelheid binnenkrijgt. Dit kan vaak bij de lokale boer.
- Neem een abonnement van een maaltijdbox zoals Ekomenu (biologisch).
Over de schrijver
Ir. Ralph Moorman is ingenieur levensmiddelentechnologie en specialist op het gebied van voeding en hormonen. Op de Wageningen Universiteit heeft hij veel geleerd over voeding en zich vervolgens verdiept in de relatie van voeding tot ons hormoonsysteem. Moorman zelf geeft leefstijladvies omtrent zijn vakgebied en werkt samen met endocrinologen en andere artsen om tot het beste resultaat te komen. Hij schreef 3 boeken over dit onderwerp en is daarnaast docent bij de opleiding Trainer Hormoonfactor.
Gratis e-book!
Maar liefst 69 pagina's: + hormoon test + 18 lekkere recepten + 10 gezonde dagschema's (tevens aanmelding voor mijn nieuwsbrief).