Ziekte van Cushing

Je leest hieronder wat de ziekte van Cushing is, de oorzaak, of er een test voor dit syndroom is en of het erfelijk is.

Wat is de ziekte van Cushing?

Dit is een zeldzame niet besmettelijke ziekte (vaak hypofyseziekte), waarbij door een goedaardig hypofysegezwel de bijnier te sterk wordt gestimuleerd (door het hypofysehormoon ACTH) om bijnierhormonen aan te maken zoals cortisol (en soms aldosteron).

Deze hormoon producerende hypofyse tumor (hypofyse afhankelijk) is niet altijd de oorzaak. Een andere mogelijkheid is dat de bijnier te hard werkt door een gezwel op de bijnierschors. Zowel door een hypofysair corticotroop (micro-)adenoom als door een bijnier gezwel kan de HPA-as overactief worden met een te hoog cortisolgehalte in het bloed als gevolg (hypercortisolisme). De ziekte is vernoemd naar neurochirurg Harvey Cushing die de ziektebeelden als eerste beschreef. De kans op genezing, de gevolgen, het verloop van de ziekte en de levensverwachting hangt af van het soort tumor, de grootte, de locatie en de operatie mogelijkheden die er zijn.(1)

Ziekte van cushing, ectopische cushing en bijnier cushing

Het syndroom van Cushing is een verzamelnaam voor alle symptomen van een sterk verhoogde cortisol. Er kunnen allerlei oorzaken liggen onder de verhoogde cortisol. Dit kan betekenen dat cortisol stijgt door inname van medicijnen (prednison, metadexason) of door verhoogde productie van het lichaam zelf door een medisch probleem (Cushing dus).

De verschillende typeringen van Cushing zijn:

1. Hypofyse adenoom (ziekte van Cushing)
2. ACTH producerend gezwel elders in het lichaam zoals in de longen en alvleesklier (ectopische Cushing)
3. Cortisol producerende tumor in de bijnier (bijnier Cushing)

Download online hormoontest

Wat is de oorzaak van dit syndroom?

De oorzaak van de ziekte van Cushing is een (vaak) goedaardig gezwel op de hypofyse (en soms op de bijnierschors). Dit is één van de oorzaken van een stoornis in de cortisolwerking, naast een gezwel op de bijnier of een prednisonkuur.

Is het syndroom erfelijk?

Meestal is het syndroom van Cushing niet erfelijk. In zeldzame gevallen wordt het veroorzaakt door een erfelijke aandoening; multipele endocriene neoplasie.

Bestaat er een test?

De diagnose wordt gedaan naar aanleiding van de symptomen, de bloedwaarden (cortisol waarden eventueel na een dexamethason behandeling) en een eventuele MRI scan van hypofyse en bijnieren.

Belangrijke blog: Wat zijn de symptomen van de ziekte van Cushing?