Welke laboratoriumtesten kunnen interessant zijn?

Welke laboratoriumtesten (bloedonderzoek, speeksel- en urinetest) kunnen een meerwaarde zijn om te laten meten?

Meten is weten?

Ik krijg wel eens vragen over laboratoriumtesten. Sommige cliënten geloven namelijk ontzettend in het welbekende ‘meten is weten’. Het klinkt ook zo logisch. Als je meer over je hormonale balans wil weten, dan laat je deze toch even meten?

Je zult waarschijnlijk weten dat dit complexer is dan het lijkt. Je kunt van alles meten, maar dan is het van belang de uitslag goed te kunnen interpreteren en dus te weten wat je meet (en wat je NIET meet). Daarnaast zijn de hormonale symptomen ook van groot belang. Er zijn een aantal belangrijke kanttekeningen te plaatsen bij de testen:

1. Hormonen kunnen een ritme volgen zoals een maand- of dagritme. In dat geval is de timing cruciaal om er iets over te kunnen zeggen. Waarom zou je bijvoorbeeld oestrogeen en progesteron meten en kun je hier überhaupt wat mee?
2. De referentiewaarden lopen ver uiteen. Hier val je eigenlijk pas buiten als er een flink medisch probleem is. Daarnaast is het nogal persoonlijk waar binnen de referentiewaarde de persoon zich op zijn of haar best voelt. Dit hangt bijvoorbeeld ook af van de gevoeligheid van de receptoren van die persoon.
3. Het is niet interessant om testen te doen waar je eigenlijk niets mee kunt. Zo zijn laboratoriumtesten die bedoeld zijn voor een medisch specialisme wellicht geldverspilling, omdat dit ook bij de huisarts gedaan kan worden.

Download online hormoontest

Welke laboratoriumtesten kunnen interessant zijn?

Dit zijn de testen die passen bij een hormoonfactor leefstijl. Het liefst wil je een paar maanden of half jaar later een tweede test doen om te kijken of de aanpassingen en voeding en/of leefstijl positief effect geven. Mijn voorkeur gaat uit naar het meten van onderstaande zaken.

Bloedonderzoek (hormonen) man

• Nuchter glucose en nuchter insuline: Hieruit kan de homa-IR waarde afgeleid worden, wat een maat is voor de insulinegevoeligheid (insulineresistentie opsporen).
• HbA1C: Dit is een maat voor de hoeveelheid glycatieschade (door bloedsuikerpieken) van de laatste paar maanden.
• Cholesterol, LDL, HDL, triglyceriden: Deze vetwaarden zijn interessant, omdat je ze vaak ziet verbeteren bij een brede gezonde leefstijlaanpak. Licht verhoogd cholesterol wil uiteraard niet zeggen dat dit meteen een probleem is voor het hart. De HsCRP is ook van belang bijvoorbeeld en natuurlijk de suikerwaarden.
• HsCRP: High sensitive CRP is een marker die een verhoogde ontstekingsactiviteit kan laten zien en dit is bijvoorbeeld een risicofactor in relatie tot hart- en vaatziekten.
• Vitamine D, B12: Dit zijn wat mij betreft de belangrijkste vitamines voor mannen om in de gaten te houden.
• Magnesium, zink, selenium: Dit zijn wat mij betreft de belangrijkste mineralen voor mannen om in de gaten te houden.
• Testosteron totaal, testosteron vrij, SHBG: Dit is een uitgebreide testosterontest, die wat meer aanknopingspunten geeft dan wanneer je alleen even vrij testosteron in speeksel zou testen (die is minder nauwkeurig ook).

Bloedonderzoek (hormonen) vrouw

• Nuchter glucose en nuchter insuline: Hieruit kan de homa-IR waarde afgeleid worden, wat een maat is voor de insulinegevoeligheid (insulineresistentie opsporen).
• HbA1C: Dit is een maat voor de hoeveelheid glycatieschade (door bloedsuikerpieken) van de laatste paar maanden.
• Cholesterol, LDL, HDL, triglyceriden: Deze vetwaarden zijn interessant, omdat je ze vaak ziet verbeteren bij een brede gezonde leefstijlaanpak. Licht verhoogd cholesterol wil uiteraard niet zeggen dat dit meteen een probleem is voor het hart. De HsCRP is ook van belang bijvoorbeeld en natuurlijk de suikerwaarden.
• HsCRP: High sensitive CRP is een marker die een verhoogde ontstekingsactiviteit kan laten zien en dit is bijvoorbeeld een risicofactor in relatie tot hart- en vaatziekten.
• Vitamine D, B12, foliumzuur: Dit zijn wat mij betreft de belangrijkste vitamines voor vrouwen om in de gaten te houden.
• Metabolietentest oestrogeen (urine): Dit is een test die iets zegt over de afbraakproducten van oestrogenen. Onbalans hierin kan oestrogeendominantie-klachten veroorzaken. Deze test is voor een leefstijlcoach interessant, terwijl het meten van oestrogeen en progesteron zelf eigenlijk zinloos is.

Bijnieruitputting speekseltest

• Speekseltest cortisol profiel: Met deze test kun je door meerdere metingen per dag te doen een dagcurve tekenen van cortisol en vergelijken met de grafiek van iemand zonder bijnieruitputting. Deze test is echter vaak niet nodig, omdat je door een symptomencheck en stressoorzaken vaak al duidelijk hebt wat er gaande is. Sommige mensen vragen toch om deze test als dubbelcheck.

Uitgebreid bloedonderzoek schildklier

• TSH
• Anti-TPO, anti-TG: Antistoffen die verhoogd zijn (bij hashimoto vaak). Met hormoonfactor leefstijl kunnen deze soms verlaagd worden. Deze waarde is interessant voor de Trainer Hormoonfactor en niet echt voor een arts. De arts schrijft alleen schildklierhormoon voor en dat is niet anders bij Hashimoto dan bij een andere vorm van een trage schildklier.
• Vrije T4
• Vrije T3: Met Hormoonfactor leefstijl kan de omzetting soms verbeteren. Deze waarde is interessant voor de Trainer Hormoonfactor en niet echt voor een arts. De arts heeft geen tools om de omzetting te verbeteren.

Jodium meten?

Ik ben nog geen methode tegengekomen om echt een goede analyse te doen van de hoeveelheid jodium in de schildklier. Gewone bloedtesten zeggen vaak  weinig. Ik kijk dus vooral in voeding of er voldoende jodiumbronnen gegeten worden of juist niet. Daar doe ik geen test bij verder.