Voorkom testosteron tekort

Voorkom testosteron tekort door anabolenmisbruik, zouthout en lijnzaad.

Voorkom testosteron tekort door anabolenmisbruik

Volgens een onderzoek uit 2014 komt het misbruik van anabole steroïden wereldwijd bij ruim 6 procent van mannelijke bevolking voor; onder recreatieve sporters is dat percentage zelfs ruim 18 procent. Deze mannen slikken of spuiten testosteron of testosteronachtige stoffen in onnatuurlijk hoge doseringen om hun spieren sneller te laten groeien. Voor dit effect betalen zij een hoge prijs: door hun lichaam te overvoeren met anabole steroïden, stoppen hun ballen met het maken van testosteron.

Een geschiedenis van anabolenmisbruik is dan ook de belangrijkste oorzaak van een ernstig testosterontekort bij jonge mannen. Symptomen: krimpende ballen, gebrekkige aanmaak van sperma, weigerachtige erecties, verminderd libido, vermoeidheid en symptomen van depressie. Tot voor kort werd aangenomen dat deze toestand binnen zes tot twaalf maanden na het staken van het anabolenmisbruik normaliseert. Er zijn nu echter aanwijzingen dat de testosteronproductie van je ballen veel langer verstoord blijft. In een Deense studie constateerden onderzoekers nog steeds lage testosteronspiegels en symptomen van testosterongebrek bij jonge mannen die gemiddeld al tweeënhalf jaar ‘clean’ waren.

Pas op voor voeding die je testosteron verlaagt

Soms lees je berichten over voedingsproducten die  je testosteronspiegel zouden verlagen. Hierbij moet je in het achterhoofd houden dat je totale levensstijl je testosteron veel sterker beïnvloedt dan losse voedingsproducten. Zo is het overduidelijk dat overgewicht, gebrek aan lichaamsbeweging en chronische stress je testosteron onderdrukken. Toch zijn er twee voedingsbronnen waarmee je moet oppassen:  

Zoethout bevat glycyrrhizinezuur dat voor de karakteristieke dropsmaak zorgt. Als je veel van deze stof binnenkrijgt, kan je bloeddruk tijdelijk stijgen en je testosteronspiegel dalen^. Dat gebeurt niet als je een paar dropjes eet. Maar wie (vr)eet er nooit eens gedachteloos een hele zak achter elkaar leeg?

Lijnzaad is een zeer rijke bron van lignanen, fyto-oestrogenen die je in veel lagere hoeveelheden ook terugvindt in semanzaad, koolsoorten, granen en wijn. In grote hoeveelheden kunnen lignanen de omzetting van testosteron in het nog mannelijkere hormoon dihydrotestosteron verlagen. Lignanen kunnen daarnaast de hoeveelheid transporteiwit SHBG van testosteron in het bloed verhogen waardoor het aandeel vrij testosteron daalt. Deze effecten zijn klein, maar vinden al plaats bij 30 gram lijnzaad per dag.

Verlaag je stresshormoon en bescherm je brein

Wat warmte is voor ijs, is cortisol voor je hersenen: als er langdurig te veel van het stresshormoon door je aderen kolkt, neemt het volume van je brein extra snel af. En dan hebben we het niet over extreem hoge cortisolniveaus zoals je die ziet bij de aanloop naar een burn-out. Een recent bevolkingsonderzoek laat zien dat cortisolspiegels die gepaard gaan met normale, alledaagse stress al een negatieve impact hebben op het hersenvolume; dat lagere hersenvolume gaat volgens hetzelfde onderzoek samen met slechtere scores op geheugen- en cognitietesten. Er zijn ook aanwijzingen dat chronische stress op jongere leeftijd via een overkill aan cortisol op latere leeftijd de kans op dementie en alzheimer vergroot.

Cortisol is ook in staat de expressie van genen in de hersenen te veranderen. Dat soort wijzigingen in de werking van je DNA worden ‘epigenetische veranderingen’ genoemd. Dit is wat onderzoekers er in een wetenschappelijk artikel over schrijven: ‘Het is nu duidelijk dat blootstelling aan stress, vooral vroeg in het leven, zowel acute als blijvende effecten heeft op epigenetische merktekens. Die beïnvloeden op hun beurt de cognitieve functie en het gedrag, evenals het risico van zelfdoding en psychiatrische aandoeningen gedurende het hele leven, in sommige gevallen tot in toekomstige generaties.’ Vrij vertaald staat hier dat cortisol je genen permanent kan veranderen, met consequenties voor je nageslacht.