Ralph Moorman  | Hoe de hormonen en voeding op mijn pad kwamen

Hoe zijn de hormonen en voeding eigenlijk op het pad van Ralph Moorman gekomen? Zijn verhaal:

De eerste kennismaking met hormonen

De eerste keer dat ik in aanraking kwam met het belang van hormonen was op zesjarige leeftijd in Artis in 1982. Mijn vader was leraar biologie en hij legde me daar vol passie uit over de evolutie, “the circle of life”, de fysiologie van mens en dier en evenwichten in de natuur.

Ik vond het fantastisch om te beseffen dat leven zich overal aan kan passen en dat diersoorten kunnen overleven in de lucht, de boomtoppen, op de grond en in zoet en zout water. Dit fascineerde me en zo gauw ik kon lezen las ik al tijdschriften zoals “Kijk”. Daar las ik over survival of the fittest en dus ging het over genen, darmbacteriën, en jaja, ook over hormonen. Deze “hobby” heeft me daarna nooit meer losgelaten.

Mijn levensstijl als kind

Mijn ouders hadden altijd al de intentie om mij gezond eten te geven. De informatie over wat er echt gezond was ontbrak echter. Er bestond geen social media en de macht van de industrie op Nederland 1 en 2, en in de magazines was ontzettend groot.

Zodoende heb ik veel melk en suikerrijke vruchtensappen (vanwege de toegevoegde vitamine C) gedronken, en volkorenbrood gegeten. Ik was dan ook als kind vaak verkouden, had last van sporters-astma, kreeg soms koortsstuipen als ik ziek was, was gevoelig voor allergieën, en voelde mij niet zo fit als ik me nu voel. Toen besefte ik nog niet dat dit niet is zoals het zou moeten, en dat dit wel eens aan mijn voeding en mijn hormonen kon liggen.

De puberteit

De volgende hormonale ontmoeting: puberteit. Het moment waarop iedereen zich zou moeten gaan afzetten tegen zijn of haar ouders. Uiteraard ben ik niet geschikt als kuddedier (wat de mensen die mij volgen zeker gemerkt moeten hebben ;-)) en dus deed ik dat niet.

Wat wel normaal ontwikkelde waren mijn geslachtskenmerken, met als bonus een rug vol met puisten. Toen dacht ik nog dat het normaal was dat je in je puberteit puisten krijgt en dat leefstijl hier niets mee te maken heeft. Deze vervelende puisten gingen echter niet weg na de puberteit, zodat ik met symptoombestrijdende smeersels en behandelingen aan de slag ging. Gelukkig heb ik de stap naar het “paardenmiddel” Roaccutane nooit gezet.

Later heb ik pas geleerd dat de oorsprong van het probleem voedingsgerelateerd was. Op de middelbare school (Gymnasium Marnix College in Ede) scoorde ik vooral goed op de vakken scheikunde, biologie, natuurkunde en wiskunde B. Later kwam mijn biochemische talent en interesse me goed van pas bij het hormoonfactorconcept.

Wageningen Universiteit

Na de middelbare school ging ik naar de Wageningen Universiteit. Op die leeftijd viel het me al op hoe ver onze voeding in de supermarkt afstond van de natuur. Dit was voor mij totaal onlogisch. Wat zou je een mens te eten geven als je hem in de dierentuin zou verzorgen? Uiteraard kies je dan voor natuurlijke onbewerkte voeding die de mens mogelijkerwijs in de vrije natuur zou eten. Dit is net zo logisch als het voeren van zebravlees aan een leeuw in plaats van Whiskas, of zeewier aan een doktervis in plaats van gedroogd vlokvoer met toegevoegde soja.

De supermarkt zou naar mijn mening veel natuurlijker moeten worden. Dit was voor mij de drijfveer om Levensmiddelentechnologie te gaan studeren. Ik wilde lekkere en gebruiksvriendelijke producten ontwerpen voor in de supermarkt, waarbij de bewerkingen mild waren en de toevoegingen minimaal. Pas tijdens mijn studie kwam ik erachter dat er vanuit de industrie toen nog nauwelijks vraag naar was. De reden was dat deze producten risicovol waren omdat ze natuurlijk waren om een patent te kunnen aanvragen en omdat de consument er in die jaren niet genoeg mee bezig was om voldoende vraag te creëren naar deze producten. Voor mij was dit een enorme domper.

Toch heb ik voldoende motivatie kunnen vinden om de studie af te maken, omdat ik ergens nog hoop had op verandering. Voor deze verandering was een grote groep bewuste consumenten nodig die deze producten wilde kopen. Op dat moment wist ik niet goed hoe ik hier aan bij kon dragen, maar het schrijven van mijn boeken, de opkomst van social media, en het samenwerken met andere pioniers bleek later een uitkomst.

Wetenschap

In de studie aan de Wageningen Universiteit werd ik opgeleid tot wetenschapper. Ik zag mogelijkheden in de wetenschap, maar ook grote beperkingen als het over gezondheid aankomt. Gezondheid gaat over zoveel aspecten die allemaal een wisselwerking hebben dat wetenschap hier lang niet altijd wat mee kan. Bovendien is veel wat ik zou willen weten nog niet onderzocht.

Het is lastig om zelf onderzoeken in gang te zetten en budget te genereren, als er niemand is die er financieel belang bij heeft. Later ben ik dan ook bij mijn adviezen deels van de wetenschap afgeweken en meer vanuit rationaliteit en praktijkervaring gaan werken.

Bij het begeleiden van mensen naar hun optimale gezondheid (n=1) is maatwerk vereist. Coachen gaat dan ook over het helpen van de cliënt in de zoektocht naar zichzelf. Onschuldige experimenten zijn daarom zeer belangrijk. Ik maak liever op niet-wetenschappelijke manier een cliënt klachtenvrij, dan iemand wetenschappelijk onderbouwd zonder resultaat naar huis te sturen.

Zo is glutenvrij en zuivelvrij dan ook in mijn adviezen terecht gekomen. Dit gaf zoveel resultaat in de praktijk, dat ik dit ben gaan doorvoeren in het hormoonfactor concept. Later is pas wetenschappelijk bekend geworden waarom dit zo goed werkt. Zo is er nu bijvoorbeeld de term “glutensensitiviteit” in wetenschappelijk onderzoek terecht gekomen. Zoals je ziet is het onschuldige experiment van nu, de wetenschap van de toekomst.

Adoniscomplex

Misschien zullen mensen die mij de laatste jaren hebben leren kennen het niet geloven, maar in mijn studietijd was ik een erg onzekere en verlegen jongen. Ik had geen babbel om mezelf hoog op de sociale ladder te zetten, dus wat moest ik doen? Ik had al snel een idee: Ik moet topsporter worden! Topsporters hoeven niet sociaal over te komen en bovendien hebben zij een prachtig lijf zodat het met de vrouwelijke aandacht ook wel goedkomt.

Ik ben fanatiek atletiek gaan beoefenen en ik bleek talent te hebben voor de sprint. In anderhalf jaar had ik mezelf zo kunnen verbeteren dat de limiet van het Nederlands kampioenschap op de 400m er wel in moest zitten. “Onheil” overkwam mij echter toen ik vlak voor mijn poging deze te halen mijn kruisband afscheurde tijdens een “onschuldig” potje volleybal. Weg waren de kansen en ik kon aan de slag met een revalidatie van een jaar.

Op dat moment heb ik ervoor gekozen om het over een andere boeg te gooien en mijn sprinterslijf om te gaan bouwen voor natural bodybuildingwedstrijden. Tijdens deze periode ging ik ook professioneel aan de slag als fitnesscoach. Omdat veel van mijn cliënten hulp vroegen met afvallen, zag ik mijn bodybuildwedstrijden dan ook als experiment. Vlak voor een wedstrijd wanneer het vetpercentage ultralaag moet zijn kom je in contact met het overlevingsmechanisme van het lichaam. Deze moet je om te tuin zien te leiden, want als dit systeem eenmaal aan gaat, dan ga je spiermassa verliezen en blijft vet behouden. Ik merkte dat te veel cardio en een te lage calorie-inname funest konden zijn. Om meer te leren over dit overlevingsmechanisme ben ik me gaan verdiepen in hormonen.

Artsencongressen

Deze zoektocht naar de invloed van leefstijl op hormonen was echter in die tijd nog niet zo gemakkelijk, wetenschappelijk onderzoek ging vooral over hormonen en medicijnen. Om toch aan deze informatie te komen ben ik op zoek gegaan naar pioniers op het gebied van hormonen.

Buiten Nederland was er toen veel meer gaande over dit onderwerp. Er waren namelijk gespecialiseerde artsen op het gebied van antiveroudering die het belang van hormonen al lang gezien hadden. Ook gaven zij leefstijladvies en hielden ze de hormonale bloedwaardes van hun cliënten goed bij. Deze kennis was precies wat ik nodig had. Meteen schreef ik me in voor congressen waar deze artsen spraken. Gelukkig lukte mij het als niet- arts om hier tussen te komen. Het was zo machtig interessant dat ik als een spons alle informatie opzoog.

De informatie heb ik verwerkt in het hormoonfactor concept, dat ik in de gym waar ik werkzaam was getest heb met acht proefpersonen. Het resultaat (gewicht, fitheid, bloedwaardes) was zo goed dat ik het boek De hormoonfactor ben gaan schrijven onder begeleiding van uitgever Pim Christiaans (Houdbare Man, Houdbare Vrouw, Check je Houdbaarheid) van Cocobooks. Bedankt Pim, dat je zo in mij gelooft!

Het succes van mijn eerste boek

Toen ik mijn eerste boek De hormoonfactor (2009) lanceerde werd ik bijna gedragen door media-aandacht. In Nederland was ik de eerste die hormonen en leefstijl bij elkaar bracht in een overzichtelijk boek en dat had een grote nieuwswaarde. Dat je disbalansen ook nog eens kon herkennen aan symptomen en de zelftest maakte het alleen maar nog interessanter.

Daarbij werd ik nog geholpen door mijn “bekende” cliënten Mari van de Ven, Eric Kuster, Onno Hoes en de media-iconen Albert Verlinde en Marc van der Linden. Iedere dag ben ik ze dankbaar, want zonder mensen die het je gunnen kom je nergens in dit leven. Dit is ook een reden waarom ik heel vaak collega’s (die een mooie intentie hebben) ondersteun met hun opstart en eerste boek.

Wat onvermijdelijk is als je veel media-aandacht krijgt, is kritiek. Deze kritiek stuwde echter de boekverkoop nog verder omhoog, zorgde voor meer volgers en zelfs verrassend genoeg ambassadeurs.

Doorpakken met een kookboek

Tijdens het succes van De hormoonfactor was ik ervan bewust dat in de gezondheidsscene succes van korte duur kan zijn. Ik ben dan ook hard aan de slag gegaan met social media om in the picture te blijven, een kookboek (2010) en het verbeteren van mijn netwerk. Daarnaast liep ik aan tegen het feit dat ik zoveel aanvragen had voor begeleiding dat ik dit zelf niet meer allemaal kon doen. Dit probleem werd echter snel opgelost. Dit kookboek is ondertussen samengevoegd met het eerste boek, De hormoonfactor.

Wow, een eigen opleiding!

Tijdens een mediaronde op Curacao zat tijdens een lezing Albert Sonnevelt in de zaal van Sonnevelt Opleidingen, toeval bestaat niet. Ik vertelde hem dat ik snel trainers op wilde leiden, en Albert Sonnevelt twijfelde geen moment om mij te helpen. Samen hebben we de opleiding Trainer Hormoonfactor (2011) opgezet. Inmiddels zijn er in heel Nederland hormoonfactor coaches te vinden. Ook hebben bekende Nederlanders en bloggers de opleiding gedaan waardoor het bereik nog verder toenam. Albert Sonnevelt en het team van Sonnevelt opleidingen ben ik dan ook zeer dankbaar.

Daarnaast kreeg ik hulp van mijn beste vriend Robert Albers, die alles achter de schermen ging regelen. Hij is goed in de dingen waar ik niet goed in ben, perfect geregeld. Later is hij dan ook mijn compagnon geworden in het bedrijf.

Lekker verder hobbyen

Door het opleiden van trainers en wat meer rust in de media kreeg ik ruimte in mijn agenda. Op dat moment was de rondleiding in de supermarkt die de trainers en ik vaak deden met cliënten zeer populair. Ik kreeg dan ook het gevoel dat ik hier invloed mee had op de vraag naar producten in de supermarkt en wellicht een beter aanbod dat hier op volgt (waar ik dan ook aan mee kon werken als levensmiddelentechnoloog).

Om dit proces te versnellen hadden Pim Christiaans en ik bedacht om de rondleiding supermarkt in boekvorm uit te brengen in 2012. Dit was echter ontzettend monnikenwerk en de release voor De boodschappencoach (2013) was daardoor een jaar later dan gepland.

Het thema gedragsverandering

Ondanks de goede resultaten van de mensen die om konden schakelen naar het hormoonfactor programma, waren er toch mensen die het moeilijk vonden blijvend de leefsstijl aan te passen. Het thema blijvende gedragsverandering is echter zo complex dat het lastig is dit te verwerking in de hormoonfactorserie.

In 2014 kreeg ik echter een mooie kans. Ik kreeg een columnaanvraag van het Parool. De bedoeling was om een redactielid een jaar te begeleiden naar een gezonde levensstijl en daar wekelijks over te schrijven. Uiteraard was er gekozen voor de grootste tegenpool van mij die je maar kunt bedenken, Hans van der Beek. “Als Hans het lukt, dan lukt iedereen het!”

Het thema gedragsverandering werd het hoofdonderwerp, en dat is precies wat ik nodig had. Hans van der Beek is openhartig en bovendien een fantastisch schrijver. Veel Parool lezers leefden met hem mee en herkenden zich in Hans. Na een jaar begeleiden was Hans 25 kilo kwijt (en die zijn er niet meer aangekomen tot op de dag van vandaag, toch Hans?).

Door het succes van de column waren uitgevers geïnteresseerd om deze columns te bundelen, uit te breiden en in boekvorm uit te brengen. Een paar maanden later lag het boek Hans Halveert (2014) in de winkels en kregen veel mannen het boek cadeau van hun lieftallige echtgenotes. “Als Hans het kan…”.

Het belang van complementaire geneeskunde uitdragen

Mijn concept De hormoonfactor gaat over leefstijl en niet over medicijnen. Toch bleken in de praktijk ook veel medische problemen zeer veel baat te hebben van De hormoonfactor leefstijl. Daarbij gaat een Trainer Hormoonfactor echter nooit op de stoel van de arts zitten, en werkt alleen complementair aan de medische behandeling. Het kwam echter regelmatig voor dat de klachten sterk verminderde en soms zelfs weggingen waardoor de arts besefte dat medicatie niet meer nodig was. Steeds meer artsen werden dan ook geïnteresseerd in hormoonfactorprincipes als ondersteuning bij hun werk. Samenwerkingen werden geboren.

Waar ik zeer intensief mee samenwerk is de Hormoonpoli in Boxmeer van Barbara Havenith. Klachten op het gebied van de vrouwelijke hormonen staan in de top drie van de consultaanvragen. Barbara Havenith is regulier geschoold maar heeft de tweetrapsraket van complementair en regulier zo vaak mogen ervaren in haar praktijk dat ze de moed heeft dit volop uit te dragen. Daar heb ik ontzettend veel respect voor, want dat is echt niet makkelijk in de artsenwereld.

In 2015 besloten we om onze krachten te bundelen en een boek te maken: Hormoonbalans voor vrouwen. Hierin hebben we het beste van complementair en medisch bij elkaar gebracht. Zo kunnen vrouwen hun cyclus en mannen hun vrouw beter begrijpen. De 40 meest voorkomende vrouwenklachten staan erin uitgewerkt. Dit boek heeft lang niet zoveel media aandacht gekregen als De hormoonfactor, maar de kracht van social media en de hulp van collega’s en studenten heeft ervoor gezorgd dat het succes meer dan geëvenaard werd. Ik wil dan ook iedereen bedanken die hier bij geholpen heeft.

De “brood” touchdown in de supermarkt

2015 was een prachtig jaar voor mij. Eindelijk is gelukt wat ik altijd al voor ogen had, namelijk door de vraag te beïnvloeden, kansen te creëren voor nieuwe producten. Met het logo “inspired by Ralph Moorman” ben ik betrokken bij de ontwikkeling van producten die voldoen aan mijn strenge criteria. Dit zijn producten die ik mis in de supermarkt.

Zo was het voor mij altijd erg onhandig dat er geen gezonde glutenvrije broden op de markt waren. Ze hadden allemaal nauwelijks voedingswaarde en stonden stijf van de witmelen, suikers, allergenen en additieven. Ondanks de grote vraag was er geen glutenvrij merk die dit gat opvulde. Daarom dacht ik: “Als niemand het doet, dan moet ik het zelf maar gaan doen.” Drie jaar lang ben ik op zoek geweest naar de juiste samenstelling en proces. Het viel erg tegen en de moed zakte me bijna in de schoenen.

Gelukkig kwam ik dat dat moment weer in contact met een medestudente van de Wageningen Universiteit, Bahareh Bahadori. Zij was “toevallig” in Duitsland gaan werken bij een bedrijf gespecialiseerd in zuurdesemtechnieken. Zij deden ook onderzoek naar glutenvrije zuurdesems. Samen zijn we aan de slag gegaan met verschillende graan en vezelsoorten. Uiteindelijk gaven glutenvrije haver en psylliumvezel in combinatie met zuurdesem een heerlijk brood.

Tevreden ben ik op zoek gegaan naar een Nederlands merk die dit brood wel zag zitten. Al snel haakte YAM in, een bedrijf dat dagvers glutenvrij levert. Zij hebben met hun experts het broodproces kunnen opschalen zodat grote aantallen gemaakt kunnen worden om heel Nederland van dit glutenvrije brood te laten genieten. YAM desem (2015) is het resultaat. Bahareh Badori, Sheila Blomsma, Vullen of Voeden en team YAM, bedankt, op naar nog meer heerlijke en gezonde producten.

Online coaching

In september 2016 is het online coaching programma gelanceerd. Ik merkte dat veel lezers van mijn boeken behoefte hadden aan meer begeleiding. Dit kon al door een Hormoonfactorcoach in de arm te nemen en jezelf 1 op 1 te laten begeleiden. Maar er was nog een groep lezers die graag online stap voor stap begeleid wilde worden naar de Hormoonfactor leefstijl op de manier waarop ik dat zelf altijd doe met mijn cliënten. In 2022 heeft de ‘Hormoonfactor Kickstart’ een waanzinnige update gekregen.

Gezonde kant- en klare maaltijden

Vaak als ik de ingrediëntenlijsten bekeek van kant- en klare maaltijden schudde ik met mijn hoofd. Dit moet toch heel anders kunnen? In feite moet je met de nieuwste kennis en technologie toch ook gezonde, lekkere en toch goed houdbare maaltijden kunnen maken? Gelukkig bleek ik niet de enige te zijn. In 2017 kwam ik in contact met foodcomponist Cor Jansen. Hij wilde een gezond koelvers maaltijdenconcept gaan opstarten en was geïnteresseerd in het ‘inspired by Ralph Moorman’ logo en een samenwerking. Dit klonk mij natuurlijk als muziek in de oren, omdat er ook makkelijke gezonde oplossingen moeten zijn voor het hectische leven van de moderne tijd. Het merk ‘KOOC’ werd geboren en in heel Nederland waren deze maaltijden verkrijgbaar bij biologische supermarkten en online. Sinds 2019 zijn we gestopt met de samenwerking omdat het project niet rendabel was voor de retail en te klein bleef voor online verkoop. Toch hoop ik ooit weer een Hormoonfactorproof kant- en klare maaltijden concept te ontwikkelen. In de levensmiddelenwereld is het soms vallen en opstaan en opgeven is gewoon geen optie ;-).

De Kookcoach online programma

Ondanks het bestaan van het boek De hormoonfactor kwamen er nog veel vragen binnen met betrekking tot nieuwe kook-inspiratie en tips-and-tricks. Om deze mensen te bedienen is in 2018 het online programma De Kookcoach bedacht en ontwikkeld samen met hormoonfactorcoach Leen Pairon. We hebben dit programma na 4 jaar aangepast naar hormoonfactor-breed: een leefstijl. In dit 4 weekse programma leer je door middel van tekst en video hoe je eten gezond kunt kopen, koken en bewaren. Na 4 jaar is dit programma gestopt en ligt de aandacht volledig op de online Kickstart.

JouwBox: Om mijn volgers in de watten te leggen

In 2018 kwam Tim Hortensius van JouwBox naar mij toe met een mooi idee. Ik had al eerder met Tim gewerkt en dat was zo leuk dat ik het eigenlijk geen werken kon noemen. Toen hij vertelde dat hij met mij ieder kwartaal een kortingspakket samen wilde stellen met mijn favoriete producten op het gebied van huid, haar, mond, voeding en supplementen, hoefde ik daar niet lang over na te denken. Al snel sloegen we de handen ineen en was het nieuwe concept geboren: Ralph Moorman Favourites: JouwBox. Hiermee kon ik mijn volgers inspireren en tegen een enorme korting kennis laten maken met gezonde producten. 3 jaar hebben we met veel plezier aan dit project gewerkt. Nu komen we heel af en toe samen voor iets leuks….zoals de kerstbox 🙂

Hormoonfactorproof maaltijdbox

Maaltijdboxen zijn hot, maar meestal heb je geen keuze uit leefstijlen en zijn de producten niet biologisch. Bij Ekomenu is het tegenovergestelde het geval. In 2019 was Ekomenu geïnteresseerd om de Hormoonfactorleefstijl toe te voegen en zodoende hebben we de glutenvrije maaltijdbox en recepten van EkoMenu omgebouwd naar Inspired by Ralph Moorman criteria. Als je een abonnement neemt kun je je iedere week laten inspireren door nieuwe recepten en lekker makkelijk alle hoogwaardige biologische ingrediënten afgepast in een papieren zak laten thuisbezorgen. Voor mij zelf is dit eigenlijk een ideale kookcursus en stok achter de deur om voldoende te variëren in mijn voedingskeuzes. Na 3 jaar intensieve promotie doen we het nu rustiger aan en verkoopt de glutenvrije lijn zichzelf. Er is flink promotie voor nodig om mensen van de voordelen van een maaltijdbox op abonnementsbasis te overtuigen, maar als mensen eenmaal ervaren hebben hoe ideaal het is blijven zij vaak abonnee en willen niet meer anders.

Cursus supermarktvoeding

Veel studenten die de opleiding Trainer Hormoonfactor hebben afgerond willen toch meer weten over voeding. En dat met name over mijn specialisme: supermarktvoeding. Om dit onderwerp voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk te maken heb ik in 2021 er een online cursus van gemaakt met zeer veel informatie praktisch uitgelegd zodat het voor iedereen te begrijpen is. Het mooie aan deze cursus over supermarktvoeding is dat niet alleen coaches de cursus volgen om de ‘supermarktsafari’ mee te nemen in hun begeleidingstraject maar ook door consumenten die meer over dit onderwerp willen leren.

Ralph and Jane eigen lijn hormoonfactorproof producten

In 2021 ben ik samen met Janneke Rutten een eigen levensmiddelen merk gestart met de naar Ralph & Jane. Onder eigen label is het makkelijker op snel producten te ontwikkelen waar Jane en ik van denken dat er behoefte aan is. Dit zijn producten die zowel voor de superfanatieke Ralphen (architype gezondheidsfanaticus) als de meest hectische Janes (architype werkende moeder die druk is, maar als het makkelijk en snel kan toch voor gezond wil kiezen). Inmiddels zijn er twee producten gelanceerd, namelijk Power Pancakes en (W)Healthy Wondermix. Hier zullen in de (nabije) toekomst nog meer producten bij komen.

Workshops, lezingen en interviews

Al die jaren heb ik gelukkig door heel het land veel workshops/ lezingen mogen geven en wist de media me te bereiken voor interviews. Het blijft de ideale manier om mensen bekend te maken en te inspireren om een gezonde leefstijl te hanteren. Ik sta zelfs bij boekingsbureaus op de website, hoe gaaf is dat! ( Sports Speakers, Speakers Academy, Quality Bookings en Athenas )

De toekomst

Wie zal het zeggen 😉 To be continued!

Ir. Ralph Moorman