Koolhydraatarm dieet: Een wijdverbreid misverstand!

Afgelopen decennia hebben velen mogen ervaren dat je je beter gaat voelen door koolhydraatarm te eten.

Mijn ervaring met koolhydraatarm

Zelf heb ik dit ook getest met positief resultaat. Zo maakte ik berekeningen waarbij ik de aanbevolen energieverhouding 60-20-20 (koolhydraten- eiwitten- vetten) van de Gezondheidsraad terugbracht naar 40-30-30. Door dit te doen voelde ik me onmiddellijk beter en mijn energieniveau was gemiddelde hoger zonder de mij zo bekende dips. Daarnaast kreeg ik ook minder last van puisten op mijn rug.

Had ik minder energie door de bloedsuikerdips?

Dit verschil dacht ik te verklaren door een constanter bloedsuikerniveau bij deze lagere koolhydraatinname. Zo is het nu eenmaal een bekend fenomeen dat als je voedsel tot je neemt dat de bloedsuiker snel verstoort je glucosespiegel vrij hoog kan oplopen, gevolgd door een dip. Dit geldt vooral voor mensen die insulineresistentie hebben.  Ook zou een hogere bloedsuikerspiegel een verhoogd ontstekingsniveau kunnen veroorzaken (acne).

Later bedacht ik me dat het vrij onlogisch zou zijn als ik insulineresistent was. Ik had een laag vetpercentage, goed ontwikkelde spiermassa, prima conditie en mijn stressniveau was zeker niet te hoog. Bovendien at ik eigenlijk helemaal geen snel opneembare koolhydraten, maar koos ik voor vezelrijke onbewerkte bronnen. De kans was dus helemaal niet groot dat ik me niet fit voelde door een sterk schommelende bloedsuiker.

Mijn koolhydraatarm ontbijt, lunch en diner

Mijn ontbijt werd havermout met noten in plaats van brood, de lunch werd een salade in plaats van brood en in de avond koos ik voor een klein beetje zilvervliesrijst, aardappel, zoete bataat of peulvruchten in plaats van de snelle bloedsuikerverstoorder pasta.

Had ik minder energie door de gluten (of FODMAPS / ATI’s)?

In het eind van de jaren 90 kwamen in de vooruitstrevende gezondheidsscene in America steeds meer verhalen naar buiten van mensen die geen coeliakie hadden, maar wel voordelen ervaarden bij een glutenvrij voedingspatroon. Toen ik dit las besefte ik dat ik in een poging mijn koolhydraatinname te verlagen onbewust glutenvrij was gaan eten. Wellicht verklaarde dit wel de voordelen die ik ervaren had.

Vervolgens nam ik de proef op de som door een paar weken hoger in de koolhydraten te gaan zitten, maar wel glutenvrije koolhydraten. Toen ik dit deed viel ik niet terug in mijn oude klachten. In de week erna introduceerde ik gluten weer, en binnen een paar dagen kwam de mist weer opzetten en was de scherpte weg. Voor mij was het duidelijk dat het dus niet aan de bloedsuikerspiegel lag en waarschijnlijk aan gluten (of FODMAPS / ATI’s). Later heb ik bij het begeleiden van clienten vaak mogen ervaren dat een schommelend energieniveau lang niet altijd aan de bloedsuiker ligt, maar aan en reactie van het immuunsysteem op de betreffende koolhydraatbron.

Is de verhouding koolhydraten-eiwitten-vetten een goed criterium?

Wat mij betreft is dit het niet. Het zegt namelijk niks over voedingsmiddelen. Zo zegt zestig energieprocent koolhydraten niets over de koolhydraatbronnen waar ze uit komen. Zestig procent kristalsuiker is heel wat anders dan zestig procent zilvervliesrijst. En in mijn geval is volkorenbrood wat anders dan rijstwafel, omdat ik sensitief ben voor gluten.

Ik ben dan ook een voorstander om vooral te kijken naar voedingsmiddelen en voedingspatronen. De hoeveelheden macronutriënten (koolhydraten-eiwitten-vetten) is hier ondergeschikt aan. Een voedingspatroon is dus niet simpelweg door te rekenen met een rekenapparaat. Bovendien zijn we allemaal anders en dus is het een zoektocht welke voedingsmiddelen je optimaal verteert en verdraagt. Deze persoonlijk zoektocht is cruciaal als je je optimaal fit wil voelen. Laat jezelf dus niet in een mal gieten en lees vooral ook tussen de regeltjes.

Ir. Ralph Moorman